پایان نامه گرایش کتابداری: بررسی تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه وبآوساینس …
نمودار 4-2 – پوشش موضوعی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی 43
نمودار 4-3- سهم تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی از تولیدات ایران 44
نمودار 4-4- میزان اثربخشی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی 45
نمودار 4-5- وضعیّت مشارکت نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی 54
چکیده
دانشگاهها به عنوان یکی از مراکز عمده تولید اطلاعات علمی، نقش اساسی در رشد و توسعه هر کشور ایفا می کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه وبآوساینس از سال 1985 تا پایان سال 2009 میلادی صورت گرفته است. این پژوهش با بهره گرفتن از روش علمسنجی انجام گرفت. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی در 25 سال مورد بررسی، به طور متوسط از روند رشد صعودی برخوردار بوده است. بیشتر تولیدات علمی به زبان انگلیسی و در قالب مقاله پژوهشی منتشر شده و حوزه موضوعی فنی و مهندسی بیشترین تولیدات علمی را در خود جای داده است. نتایج همچنین نشان داد سهم دانشگاه آزاد اسلامی از تولیدات ایران به تدریج افزایش یافته و سال 2009 به بیشترین مقدار رسیده است. میانگین استناد به هر مدرک در دانشگاه آزاد اسلامی 39/2 مورد میباشد. مجله Applied Mathematics and Computation منتشرکننده بیشترین تعداد از تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی است. همچنین مجلات حوزه موضوعی ایمنیشناسی بالاترین میانگین ضریب تأثیر را در میان مجلات منشرکننده تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی دارا میباشد. در میان نویسندگان مسئول از دانشگاه آزاد اسلامی، روستائیان به عنوان پرکارترین و فلاحباقرشیدایی به عنوان پراستنادترین تعیین شدند. بررسی میزان مشارکت نویسندگان نیز نشان داد که بیشترین مشارکت مربوط به مدارک 3 نویسندهای میباشد.
مقدمه
توان و ظرفیت علمی هر کشور، یکی از معیارهای ارزیابی توسعه پایدار آن کشور محسوب میشود. ارتقای این توان مستلزم بهبود وضعیّت تولید اطلاعات علمی است. اهمیّت تولید اطلاعات علمی و نقش آن در توسعه پایدار موجب شده است که فعالیّتهای علمی- پژوهشی که به تولید اطلاعات علمی منجر میشوند، در چند دهه اخیر بیشتر مورد مطالعه و بررسی قرار بگیرند.
در حال حاضر برای ارزیابی تولیدات علمی از روشهای متعددی استفاده میشود. یکی از این روشها استفاده از شاخصهای علمسنجی است. علمسنجی به بررسی ویژگیهای اطلاعات علمی پرداخته و تولیدات علمی کشورها، سازمانها و پژوهشگران را مورد مطالعه، ارزیابی و مقایسه قرار میدهد (امین پور، کبیری و ناجی، 1387).
از آنجا که بیشتر فعالیّتهای پژوهشی، اغلب در قالب انتشارات علمی و در انواع مختلف از جمله مقالات علمی منتشر میشود، سنجش آنها میتواند مبنایی مناسب برای شناخت وضعیّت تولید اطلاعات علمی محسوب گردد (داورپناه، 1381). البته سنجش تعداد مقالات علمی به عنوان شاخصی کمّی، به تنهایی برای این شناخت کافی نیست، بلکه استنادهای مرتبط با آن یا اثربخشی تولیدات نیز دارای اهمیّت است (ستوده، 1383؛ کازرانی، 1387).
از جمله سازمانهایی که پایه و اساس توسعه هر کشور محسوب شده و با پیشرفت خود، پیشرفت و توسعه پایدار کشور را تضمین میکنند مؤسسات علمی و پژوهشی هستند. از این رو ارزیابی تولیدات علمی آنها از اهمیّت خاصی برخوردار میباشد (ابراهیمی، 1386). در این میان دانشگاهها به عنوان مهمترین مراکز فعالیّتهای پژوهشی و تولید علم، در توسعه علمی نقشی تعیینکننده دارند.
دانشگاه آزاد اسلامی یک مؤسسه آموزشی و پژوهشی غیردولتی و غیرانتفاعی است که از سال 1361 تأسیس شده است. این دانشگاه به عنوان یک دانشگاه رو به توسعه که به طور فراگیر در سراسر کشور فعّال است در طی بیش از 28 سال فعالیّت خود، بیش از 3 میلیون و 700 هزار فارغ التحصیل، یک میلیون و 600 هزار دانشجو، 30 هزار عضو هیأت علمی و 35 هزار پرسنل، بیش از 400 واحد دانشگاهی و مرکز آموزشی در فضایی متجاوز از 20 میلیون متر مربع فضای عمرانی، آموزشی، و رفاهی در سراسر کشور داشته است (جاسبی، 1389). انتظار میرود دانشگاهی با این وسعت و سرعت رشد و توسعه، به لحاظ تولید علم نیز چنین وضعیّتی داشته باشد.
دانشگاه آزاد اسلامی در سالهای اخیر، نقش برجستهای در فعالیّتهای علمی و پژوهشی داشته است و تلاش کرده است تا همگام با سایر دانشگاههای کشور سهم خود را از تولیدات کشور افزایش دهد. بهرهمندی از جایگاه شایسته در عرصه جنبش نرمافزاری و تولید علم و ایجاد کرسیهای نظریّهپردازی از فعالیّتهای دانشگاه آزاد اسلامی است. ارتقای کیفیّت آموزشی، پژوهش محوری و استفاده از تمام ظرفیّتهای موجود در راستای تحقّق اهداف سند چشمانداز بیست ساله نظام جمهوری اسلامی ایران از برنامههای این دانشگاه است.
بررسی و ارزیابی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی میتواند وضعیّت کنونی این دانشگاه را مشخص نموده، و با تعیین نقاط قوّت و ضعف موجود در زمینههای تحقیقاتی و انجام فعالیّتهای پژوهشی، مسئولان و برنامهریزان دانشگاه را یاری نماید تا نسبت به برنامهریزی دقیقتر در زمینههای مختلف برای نیل به توسعه علمی اقدام نمایند.
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
- ۹۹/۰۲/۳۰