لیست پایان نامه ها

۱-نظام های امتیازی ۶۰
۲-نظام های معاهده ای ۶۱
گفتار ۱- نظام های امتیازی
قراردادهای امتیازی ،دیر پا ترین نوع قراردادها ،در صنعت نفت محسوب میشوند . ویژگی برجسته این قرارداد ها ،واگذاری مخزن ویا میدانی مشخص از سوی دولت میزبان به شرکتی بیگانه (شرکت عامل)برای سرمایه گذاری در عملیات اکتشاف ،توسعه ،بهره برداری  و بازار یابی فرآورده های نفت و گاز توسط آن شرکت و پرداخت امتیاز حق الارض یا بهره مالکانه ۶۲(حق امتیاز)افزودن بردرصدی از درآمد خالص عملیات ،به عنوان مالیات به دولت میزبان میباشد.۶۳
درنمونه های سنتی قرارداد،پرداخت به دولت میزبان،به گونه ای بو دکه درطول قرارداد ثابت میماند . لیکن باتوسعه قراردادهای نفتی در دهه ۱۹۵۰ ،حق امتیاز ،به عنوان درصد معینی از ارزش نفت تولید شده ،تعریف شد.درنخستین قراردادها ،شرکت عامل حاکمیت و چیره گی بلامنازع و تام الا ختیار برمنطقه امتیاز،مخازن نفت و گاز ،واحدهای تولیدی و پالایشی و کلیه عملیات اکتشاف ،بهره برداری ،فرآوری و حمل تا بازار داشت .ازدیدگاه اعتبار و پایندگی قرارداد ،هرگاه شرکت درطول ۵ الی ۶ سال به کامیابی در اکتشاف انجام شده ،هیچگونه غرامتی ازدولت میزبان دریافت نمیشد . لیکن هرگاه که عملیات اکتشاف به نتیجه مثبت میرسید،درحد عمر میدان کشف شده (۲۵ الی ۴۰ سال)اعتبار قرارداد امتیاز مربوطه ،تداوم می یافت.
درپی تغییرات عمیق سیاسی در دهه ۱۹۵۰ ،فرمول تسهیم سود ، در قراردادهای امتیازی ،به فرمول ۵۰-۵۰ تعدیل شد این بدان معنی بود که دول میزبان ،نیمی از منافع خالص شرکت عامل رابنام مالیات،دریافت مینومدند .نمونه بارز این نوع قرارداد امتیازی ،قراردادنفتی ایران با کنسرسیوم شرکتهای عامل ،بعد از ملی شد ن نفت در سال ۱۹۵۴ میباشد.
امروزه باتوجه به بالندگی و پیشرفت اجتماعی کشورهای صاحب منافع نفت و گاز ،کمتر شاهد انعقاد قراردادهای امتیاز هستیم ولی هنوز میتوان گزارشهایی مبنی بر بکارگیری اشکال مدرن قراردادهای امتیاز نظیر اعطای اجازه ۶۴ بهره برداری ،اعطای پروانه ۶۵ بهره برداری و اجاره ۶۶منطقه نفتی را درگوشه و کنار جهان امروز مشاهده نمود.
اصول مشترک قراردادهای امتیاز بصورت خلاصه ،به شرح ذیل میباشد.
۱-حفاری چاه ها (ژرف نگاری )تا زمان معین .
۲-بازگشت منطقه امتیاز ،به دولت میزبان تاز مان معین .
۳- پرداخت بهره مالکانه (حق امتیاز)
۴-تعیین تکلیف مالکیت منطقه امتیاز در پایان مدت قرارداد .
البته یک ویژگی مشترک و البته مخفی کلیه قراردادهای امتیاز ،حساب سازی و درج مندرجات کمتر از واقعیت در دفاتر و اسناد ،توسط شرکتهای عامل به منظور کاهش مبالغ پرداختی به دولت میزبان است .جدول ۱،مهمترین قراردادهای امتیاز خاورمیانه تا سال ۱۹۵۵ و مشخصات کلید ی آنها را بر میشمارد.